ตามทฤษฎีของนพลักษณ์ คนแต่ละลักษณ์จะมีสิ่งเฉพาะเป็นพิเศษสิ่งหนึ่งที่ทำให้คนรู้สึกเลวร้ายที่สุด เจ็บปวดที่สุดเพราะยอมรับมันไม่ได้จึงต้องพยายามหลีกเลี่ยงสิ่งนั้นอยู่เสมอๆ ทั้งนี้การหลีกเลี่ยงในสิ่งเดียวกันนี้ซ้ำๆอย่างไม่รู้ตัวตลอดชีวิตเป็นข้อจำกัด ให้บุคคลไม่สามารถบรรลุถึงจุดสูงสุดตามศักยภาพที่แท้จริงของตน ทั้งในด้านความสำเร็จในการทำงาน ชีวิตส่วนตัวและความสัมพันธ์ส่วนบุคคลและสังคม การมองเห็นจุดยอดของตนจะทำให้เรามีโอกาสที่จะรับรู้เท่าทันตัวเองและใช้สติปัญญาเพื่อการปลดปล่อย พิจารณาตนเองให้หลุดพ้นจากกรอบข้อจำกัดไปสู่สภาวะของชีวิตที่สมบูรณ์กว่าได้
ลักษณ์ 1 ความผิดพลาด (Error)
ชีวิตคน 1 คือการดิ้นรนที่จะเป็น จะทำในสิ่งที่ถูกต้องสมบูรณ์ เพราะหลีกเลี่ยงการทำความผิดพลาด บกพร่องทุกรูปแบบตลอดเวลา ตลอดชีวิต
ลักษณ์ 2 การพึ่งพิงคนอื่น (Dependence Own Need)
ด้วยกิเลสประจำลักษณ์ของความถือตัวและโลกทัศน์ของความเป็นผู้ให้ ทำให้คน 2 เป็นฝ่ายรับไม่ได้และจะพยายามหลีกเลี่ยงสภาวะการณ์ที่ทำให้ตนต้องพึ่งพิงผู้อื่น
ลักษณ์ 3 ความล้มเหลว (Failure)
ภาพลักษณ์ของความเป็นผู้ประสบความสำเร็จผู้ชนะทำให้คนเราล้มไม่ได้ แพ้ไม่เป็น คน 3 จึงทำทุกวิถีทางที่จะหลีกเลี่ยงความล้มเหลว
ลักษณ์ 4 ความเป็นธรรมดาสามัญ (Ordinariness)
เพิ่งรักษาไว้ซึ่งความรู้สึกว่าตนมีอะไรพิเศษไม่เหมือนคนทั่วไป คน 4 ซึ่งต้องหลีกเลี่ยงสิ่งที่ทำคนรู้สึกหรือดูเหมือนคนธรรมดาสามัญ
ลักษณ์ 5 การสูญเสียพลัง/ทรัพยากร (Energy Loss)
ด้านกิเลสของความโลภและโลกทัศน์ที่มองว่าโลกและตนเองมีพลังและทรัพยากรที่จำกัดไม่่เพียงพอ คน 5 จึงหลีกเลี่ยงการที่ทำให้คนต้องสูญเสียพลังงาน เวลา ทรัพยากรทุกรูปแบบ
ลักษณ์ 6 ความไม่มั่นคง/อันตราย (Insecurity)
คน 6 มักจินตนาการสิ่งที่จะเกิดขึ้นในอนาคตไปในทางร้าย ซึ่งเป็นความทุกข์พื้นฐานที่รบกวนคน 6 อยู่ตลอดเวลา ทำให้คน 6 คอยใส่ใจเป็นพิเศษกับสิ่งที่จะไม่คุกคามชีวิตตนในแง่ความมั่นคง ปลอดภัยและจะหลีกเลี่ยงสิ่งนั้นอยู่เสมอ
ลักษณ์ 7 ความจำกัด/ความเจ็บปวด (Limitation/Pain)
ด้วยกิเลสประจำลักษณ์ของความตะกละ คน 7 จึงต้องการดำรงสถานะที่ให้อิสรภาพสูงสุด มีโอกาสและทางเลือกมากที่สุด จึงต้องหลีกเลี่ยงสิ่งที่ทำให้คน 7 รู้สึกถูกจำกัดสูญเสียทางเลือกและด้วยบุคลิกสุขนิยม คน 7 จึงทนอยู่กับความเจ็บปวดและด้านลบของชีวิตไม่ได้ ต้องหลีกหนีตลอดเวลา
ลักษณ์ 8 ความอ่อนแอ (Vulnerability)
ด้วยโลกทัศน์ที่มองว่าโลกเกิดจากการใช้อำนาจที่ไม่ยุติธรรม การจะอยู่รอดได้ก็ต้องต่อสู้ด้วยความเข้มแข็งเท่านั้น คน 8 จึงจะยอมให้ตนรู้สึกอ่อนแอหรือถูกมองว่าเป็นคนอ่อนแอไม่ได้
ลักษณ์ 9 ความขัดแย้ง (Conflict)
ด้วยความเชื่อที่ว่าโลกจะต้องราบรื่นเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันเท่านั้น ทำให้คน 9 ยอมรับสภาวะของความขัดแย้งแตกต่างกันไม่ได้และจะคอยหลีกเลี่ยงสิ่งเหล่านี้อยู่เสมอ